آموزش نحوه تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیات ارزش افزوده (ماده ۱۶۹ مکرر)

توضیحات

ماده 169 مکرر قانون مالیات های مستقم

مالیات بر اساس چگونگی تعلق به کالاهای مورد مالیات به مالیات مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌شود.

مالیات مستقیم:

مالیاتی است که پرداخت‌کننده نمی‌تواند آن را به دیگری انتقال دهد، طبق این تعریف، مالیات بر درآمد اشخاص، مالیات بر دارایی، مالیات بر ارث و… از زمره مالیات‌های مستقیم به شمار می‌روند.

انواع مالیات بر درآمد:

مالیاتی است که از درآمد اشخاص کسر می شود و شاملموارد زیر می باشد:

• مالیات بر درآمد املاک
• مالات بر درآمد حقوق
• مالیات بر درآمد مشاغل
• مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی
• مالیات بردرآمد اتفاقی

انواع مالیات بر دارایی:

مالیات بر دارایی به عنوان مالیات بر ثروت نیز شناخته می شود و شامل موارد زیر می باشد:

مالیات بر ارث:

مالیات بر ارث نوعی از مالیات مستقیم محسوب می‌شود که بر دارایی به جا مانده از افراد وضع می‌شود.

بعد از فوت افراد ماترک یا اموال منقول و غیرمنقول باقیمانده از آنها بین وارثان تقسیم می‌شود. این وارثان براساس سهم خود از ارث و همچنین میزان خویشاوندی که دارند، باید مالیات بر ارث را پرداخت کنند.

مالیات برتمبر:

تمبر وسیله‌ای است که برای اعتبار بخشیدن و به رسمیت شناختن بر روی اسناد و اوراق بهادار چسبانده می‌شود.
مالیات حق تمبر یکی از انواع مالیات‌های مستقیم است و کسانی که متقاضی دریافت بعضی اسناد، اوراق و مدارک هستند موظفند این مالیات را به وسیله الصاق و ابطال تمبر بر روی اسناد پرداخت کنند.

مالیات بر اراضی بایر:

طبق ماده 12 قانون مالیات های مستقیم کلیه اراضی بایر واقع در محدوده شهرها که بدون هیچ گونه عذر موجهی بایر باقی مانده اند، مشمول مالیات سالانه می ‌باشند.

مالیات سالانه املاک

مالیات مستغلات مسکونی خالی از سکنه

 

مالیات غیرمستقیم:

مالیاتی است که باواسطه و به‌طور غیرمستقیم از شهروندان گرفته می‌شود. این مالیات غالباً بر قیمت کالاها و خدمات اضافه‌شده و به مصرف‌کننده منتقل می‌گردد و شامل مالیات بر واردات و مالیات بر معاملات است.

مالیات بر واردات:

مالیاتی است که هم از صنایع داخلی حمایت می کند و هم یک راه برای درامد زایی دولت می باشد که به سه روش حقوق و عوارض گمرکی، عوارض بر واردات اتومبیل و سود بازگانی دریافت می شود

مالیات بر مصرف:

مالیات بر مصرف یک مالیات غیرمستقیم است که روی خرید کالاها یا خدمات دریافت می‌شود و ممکن است تحت عنوان مالیات بر فروش هم باشد.

مالیات بر ارزش افزوده:

یک مالیات عمومی می باشد که بر تمامی کالاها و خدمات بجز کالاها و خدمات معاف از مالیات تعلق می گیرد.

 

مزایای داشتن شماره اقتصادی

دسترسی به نسخه الکترونیکی پرونده مالیاتی

برخورداری از امضای الکترونیکی در فرایندهای مالیاتی

پرداخت الکترونیکی

تسلیم کاملا الکترونیکی اظهارنامه‌های مالیاتی (بدون نیاز به مراجعه حضوری یا پست کردن اظهارنامه)

 

 

مشمولین ماده 96 قانون مالیات‌های مستقیم

مشمولین بند الف ماده 96 قانون مالیات‌های مستقیم:

کلیه دارندگان کارت بازرگانی و کلیه واردکنندگان و صادرکنندگان‌.

صاحبان کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی که برای آن‌ها جواز تأسیس و پروانه بهره‌برداری از وزارتخانه ذیربط صادرشده یا می‌شود.

بهره‌برداران معادن‌.

صاحبان مؤسسات حسابرسی‌، حسابداری و دفترداری‌، خدمات مالی و ارائه‌دهندگان خدمات مدیریتی‌، مشاوره‌ای‌، انفورماتیک‌، رایانه‌ای اعم از سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و طراحی سیستم.

صاحبان مراکز آموزشی و پرورشی‌، آموزشگاه‌های آزاد، مدارس غیرانتفاعی، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی‌.

صاحبان بیمارستان‌ها، زایشگاه‌ها، آسایشگاه‌ها، درمانگاه‌ها و خانه‌های سالمندان‌.

صاحبان متل‌ها و هتل‌های سه ستاره و بالاتر.

بنکداران‌، عمده فروش‌ها، فروشگاه‌های بزرگ‌، واسطه‌های‌ مالی‌، نمایندگان توزیع کالاهای داخلی و وارداتی و صاحبان انبارها.

نمایندگان مؤسسه‌های تجاری و صنعتی، اعم از داخلی و خارجی.

صاحبان مؤسسات حمل‌ونقل موتوری‌، زمینی‌، دریایی ‌و هوایی اعم از مسافری یا باربری‌.

صاحبان مؤسسات مهندسی و مهندسی مشاور.

صاحبان مؤسسات تبلیغاتی و بازاریابی‌.

مشمولین بند ب ماده 96 قانون مالیات‌های مستقیم:

صاحبان کارگاه‌های صنعتی‌.

صاحبان مشاغل ساختمانی‌، تأسیسات فنی و صنعتی‌، نقشه‌کشی‌، نقشه‌برداری، محاسبات فنی و نظارت‌.

چاپخانه‌داران، لیتوگرافی‌ها، صحاف‌ها، ارائه‌دهندگان‌خدمات چاپ و گرافیست‌ها.

صاحبان مراکز ارتباطات رایانه‌ای‌.

وکلا، کارشناسان‌، مترجمان رسمی دادگستری‌، مشاوران حقوقی، حسابداران رسمی و اعضای سازمان‌های نظام‌مهندسی.

محققان‌، پژوهش گران و کارشناسان آزاد که به تهیه و ارائه ‌طرح‌های تحقیقاتی اشتغال دارند.

دلالان‌، حق‌العمل کاران و کارگزاران‌.

صاحبان مراکز فرهنگی ـ هنری‌، فرهنگسراها، کانون‌های حرفه‌ای و انجمن‌های صنفی و تخصصی‌.

صاحبان سینماها، تماشاخانه‌ها و مکان‌های تفریحی و ورزشی‌.

صاحبان مشاغل فیلم‌برداری، دوبلاژ، مونتاژ و سایر خدمات سینمایی‌.

پزشکان و دندان‌پزشکان که دارای مطب هستند و دامپزشکان که به حرفه دامپزشکی اشتغال دارند.

صاحبان آزمایشگاه‌ها، رادیولوژی‌ها، فیزیوتراپی‌ها، سونوگرافی‌ها، الکتروانسفالوگرافی‌ها، سی‌تی‌اسکن‌ها، سالن‌های ‌زیبایی و دیگر ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی طبی و غیر طبی‌. داروخانه‌ها، لابراتوار دندان‌سازی، مراکز ترک اعتیاد، مؤسسات ترمیم و کاشت مو، سازندگان اعضای مصنوعی، مراکز بینایی و شنوایی‌سنجی، مشاوره ژنتیک، مشاوره روانسنجی و روانشناسی، دفاتر خدمات پرستاری و مامایی، مراکز خدمات آمبولانس.

صاحبان میهمان سراها، میهمان‌پذیرها و مسافرخانه‌ها.

صاحبان تالارهای پذیرایی‌، رستوران‌ها، تهیه‌کنندگان ‌غذاهای آماده‌، ارائه‌دهندگان‌خدمات ‌پذیرایی ‌و کرایه ‌دهندگان ‌ظروف‌.

صاحبان دفاتر اسناد رسمی‌.

صاحبان تعمیرگاه‌های مجاز و اتوسرویس‌ها.

صاحبان نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌های اتومبیل و بنگاه‌های‌ معاملات املاک و آژانس‌های کرایه اتومبیل‌.

سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر.

عاملان فروش و فروشندگان آهن‌آلات.

صاحبان دفاتر خدمات ارتباطی (دفتر خدمات مشترکین تلفن همراه و آژانس‌های پستی)

صاحبان دفاتر خدمات دولت الکترونیک و دفاتر خدمات الکترونیک شهر

صاحبان جایگاه‌های فرآورده‌های نفتی و گاز (پمپ‌بنزین و گازوئیل و گاز)

صاحبان مهدکودک‌ها و پیش‌دبستانی.

ناشران و صاحبان مؤسسات انتشاراتی.

صاحبان دفاتر خدمات پیک موتوری.

صاحبان دفاتر مسافرتی و جهانگردی.

شیرینی فروشان و قنادی‌های دارای کارگاه.

صاحبان کارگاه‌های تولید نان‌های حجیم ـ فانتزی و صنعتی.

صاحبان مصالح‌فروشی‌ها.

 

مجازات عدم رعایت ماده ۱۶۹ قانون مالیاتهای مستقیم

-عدم صدور صورتحساب یا عدم درج شماره اقتصادی خود و طرف معامله حسب مورد یا استفاده از شماره اقتصادی خود برای معاملات دیگران یا استفاده از شماره اقتصادی دیگران برای معاملات خود، مشمول جریمه‌ای معادل 10% مبلغ مورد معامله‌ای که بدون رعایت ضوابط این دستورالعمل انجام‌شده است.

عدم ارائه فهرست معاملات، مشمول جریمه‌ای معادل 1% مبلغ معاملاتی که فهرست آن‌ها ارائه نشده خواهد بود.

استفاده‌کنندگان از شماره اقتصادی دیگران نسبت به مالیات بر درآمد و همچنین جرائم موضوع این ماده با اشخاصی که شماره اقتصادی آنان مورداستفاده قرارگرفته است مسئولیت تضامنی خواهند داشت.

در مواردی که خریدار از ارائه شماره اقتصادی خودداری و فروشنده نسبت به اجرای تکلیف موضوع بند (2- 2) این دستورالعمل اقدام نماید خریدار با توجه به مسئولیت تضامنی مشمول جریمه‌ای معادل 10% مبلغ مورد معامله خواهد بود

عدم ارائه صورتحساب‌های مربوط به خریدهای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع بندهای الف و ب ماده 95 قانون مالیات‌های مستقیم در سال عملکرد و سال بعد از آن که مورد درخواست مأموران مالیاتی قرار گیرد مشمول جریمه‌ای معادل 10% مبلغ صورتحساب‌های ارائه نشده خواهد بود.

در صـورت تـعدد جـرائـم بـرای یـک معـامـله حداکثر جریمه قابل مطالبه 10% مبلغ مورد معامله خواهد بود و جرائم موضوع هر یک از تخلفات مذکور در بند فوق قابل‌جمع نخواهد بود.

 

اظهارنامه عملکرد دوره مالی

اظهارنامه مالیاتی کارنامه مالی است که همه ساله، اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات، به منظور محاسبه مالیات خود، به سازمان مالیاتی تقدیم می کنند.

اشخاص حقیقی و حقوقی در پایان هرسال مالی باید میزان سود و زیان، هزینه‌ها، استهلاک و… را به اداره مالیاتی اعلام کنند تا میزان مالیات پرداختی ‌آن‌ها مشخص شود.

انواع اظهارنامه عملکرد

مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی: تمامی اشخاص حقوقی موظف هستند که اظهارنامه حساب های سود و زیان خود را بهاداره امور مالیاتی تسلیم کنند و مالیات متعلقه را پرداخت کنند.

اقلام متوفی: وارثان افرادی که فوت کرده اند وظیفه دارند ظرف یک سال از تاریخ فوت متوفی اظهارنامهای تنظیم کنند که حاوی تمامی اقلام ماترک متوفی است و آن را به سازمان امور مالیاتی تسلیم کنند.

معاف از مالیات سالانه: خروج برخی از درآمد ها و دارایی ها، به طور موقت یا دائمی از پرداخت مالیات است.

مالیات بر درآمد املاک: تمامی افراد مکلف هستند که نسیت به معاملاتی که روی املاک خود انجام می دهند اظهارنامه تنظیم کنند و به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.

مالیات بر درآمد مشاغل:  یعنی هر شخص حقیقی که در حال انجام فعالیت و کسب و کاری است موظف به پرداخت مالیات به دولت است.

مالیات برآوردی: گزارشی از عملکرد سالانه مودیانی است که در ارائه اظهارنامه و یا رعایت مقررات تهیه اظهارنامه مالیاتی کوتاهی نموده اند وبیشتر به منظور دریافت مالیات از متخلفین تهیه می شود.

• صورت دارایی ها و بدهی شخص حقوقی
• مالیات آخرین دوره عملیات شخص حقوقی
• مالیات اصلاحی

مدارک لازم برای تنظیم و ارسال اظهارنامه عملکرد چیست ؟

این مدارک شامل مدارک شرکت، اجاره نامه، اطلاعات حساب های سال قبل، اطلاعات ملک اجاره مورد استفاده مودی، شماره کارت بازرگانی، مبلغ مالیات های پرداخت شده، شماره ثبت دفاتر قانونی و کد رهگیری برای اشخاص حقیقی و حقوقی، مانده سود و زیان دوره قبل و گردش حساب قرارداد ها، درآمد پیمان کاری و بهای تمام شده پروژه ها برای شرکت های پمان کاری، بهای تمام شده کالای ساخته شده و فروش رفته برای شرکت های تولیدی، گردش حساب مواد اولیه و کالای ساخته شده و کالای بازرگانی، مبلغ درآمد فروش داخلی و خارجی، صورت سود و زیان کلیه اشخاص مکلف به تسلیم اظهارنامه، صورت تراز نامه اشخاص حقیقی وحقوقی و مدارک شناسایی افراد دارای حق امضا هستند می باشد.

صورت ترازنامه کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی گروه اول . مشاغل گروه اول به مشاغلی گفته میشود که مبلغ فروش و خرید کالا در سال قبل آنها بیش از پنجاه و پنج میلیارد ریال باشد. افرادی که کارت بازرگانی دارند و در امر صادرات و واردات هستند ، صاحبان کارخانه ها و معادن و هتل ها و بیمارستان ها و زایشگاهها ، صرافی ها و فروشگاههای زنجیره ای و کلینیک های تخصصی همگی جزو مشاغل گروه اول بوده که باید صورت ترازنامه داشته باشند .

 

خلاصه مطلب

یکی از قوانین مالیاتی پرکاربرد، ماده 169 مکرر قانون مالیات های مستقیم است که دولت به منظور شفاف سازی اطلاعات اقتصادی و توسعه عدالت مالیاتی، در تاریخ 27/11/1380 آن را تصویب کرد. در سال 1390 ماده 169 مکرر قانون مالیات های مستقیم، توسط سازمان امور مالیاتی کشور تدوین شد و از تاریخ 1/1/1391 اجرای آن آغاز گردید و طبق ماده 169 مکرر قانون مالیات، مؤدیان حقیقی و حقوقی باید در انتهای هر فصل فهرست معاملات خود را به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه کنند.

از جمله وظایف مالیاتی مهم حسابدار واقعی، تهیه، تنظیم، ارسال و پرداخت اظهارنامه مالیات ارزش افزوده در سامانه ارزش افزوده می باشد که در شرکت‌های بزرگ این وظیفه توسط رئیس حسابداری و بعضاً مدیر مالی انجام می‌پذیرد.

در این پکیج ویژه، بصورت خاص تمام ریز نکات شامل تهیه، تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیات ارزش افزوده داخل سامانه ارزش افزوده بصورت کاملاً واقعی، پرداخته می شود.